Tag: वास्को द गामा

कोकण किनाऱ्यावरील केळशीला पाचशे वर्षांपूर्वी, 1524 साली त्सुनामीने तडाखा दिला होता. त्यात सारे गाव उद्ध्वस्त झालेच, परंतु त्यातून केळशीच्या सागर किनाऱ्यावर वाळूचा बंधारा उभा ठाकला तो आजतागायत. वादळातील समुद्र लाटांचे तांडव शांत झाले. गावात आलेले समुद्राचे पाणी खाडीत वाहत जाऊन परत समुद्राला मिळाले. वाळूचा तो ढिगारा मात्र जमिनीवर राहिला – एक हजार मीटर लांब, अठरा मीटर उंच ! मात्र कालपरत्वे वारा, पावसामुळे त्याची झीज होऊन तो अठरा मीटर उंचीचा आठ मीटर झाला आहे. त्या आपत्तीची नोंद अधिकृत शाही वा नंतरच्या ब्रिटिश दफ्तरांत आढळत नाही. मात्र वास्को द गामा या खलाशाच्या नोंदीत त्या वादळाचे वर्णन व संदर्भ मिळाले आहेत...

भूकंपीय समुद्राच्या लाटांना त्सुनामी म्हटले जाते. त्सुनामी हा शब्द जपानी आहे. त्याचा अर्थ ‘बंदर लाट’ असा होतो. जपानी भाषेत ‘त्सु’ म्हणजे बंदर आणि ‘नामी’ म्हणजे लाट. तो शब्द तेथील कोळ्यांत प्रचलित होता. मासेमारी करून परत आलेल्या कोळ्यांना संपूर्ण बंदर नाश पावलेले दिसे, पण समुद्रात लाटा मात्र दिसत नसत; त्यामुळे ‘त्सुनामी’ असे नाव त्यांच्याकडून त्या घटनेस उच्चारले जावू लागले व तेच प्रचलित झाले. समुद्रावर त्सुनामी लाटा प्राचीन काळापासून जगभरात आल्या आहेत. त्या लाटांनी काही बेटांवरील मानवाचे अस्तित्व पुसून टाकले आहे...