कोटीबाजपणा हा अत्र्यांच्या वक्तृत्वाचा अविभाज्य भाग आहे. त्यांची ढमढेरे या आडनावाची ‘दोन ढ, एक मढे’ ही फोड प्रसिध्दच आहे!
एका गावात व्याख्यान चालू असताना, अत्र्यांच्या भाषणात कोटीबाजपणाचा उल्लेख झाला. त्यांनी ‘आपण कोणत्याही वाक्यावर झटपट कोटी करू शकतो’ असे सांगितले. त्यावेळी प्रेक्षागृहात मराठीचे एक प्राध्यापक उपस्थित होते. ते रंगमंचावर गेले आणि त्यांनी कोटीसाठी शब्द देण्याची तयारी दर्शवली. प्रेक्षकांमध्ये उत्साहाचे वातावरण पसरले. कारण प्राध्यापक महोदयही त्या भागात प्रसिध्द होते. त्यांनी अत्र्यांना शब्द दिला ”लय.”
शब्द ऐकताच अत्रे म्हणाले, ” तुमचं लय झालं!”
प्राध्यापक थोडे वैतागले ” ही काय कोटी आहे का?”
अत्रे हसले आणि म्हणाले, ” ही कोटी नव्हती, ती सुरुवात होती. आता कोटी ऐका……विद्यालयाकडे जाणारा, रस्ता मद्यालयावरुन गेला तर ती विद्या लयास जाते.”
उपस्थित श्रोतृवृंदाने टाळयांचा कडकडाट केला आणि प्राध्यापक महोदयांनी अत्र्यांना खाली वाकून नमस्कार केला.
About Post Author
दिनकर गांगल हे ‘थिंक महाराष्ट्र डॉट कॉम’ या वेबपोर्टलचे मुख्‍य संपादक आहेत. ते मूलतः पत्रकार आहेत. त्यांनी पुण्‍यातील सकाळ, केसरी आणि मुंबईतील महाराष्ट्र टाईम्स या वर्तमानपत्रांत सुमारे तीस वर्षे पत्रकारिता केली. त्यांनी आकारलेली ‘म.टा.’ची रविवार पुरवणी विशेष गाजली. त्‍यांना ‘फीचर रायटिंग’ या संबंधात राष्‍ट्रीय व आंतरराष्‍ट्रीय (थॉम्‍सन फाउंडेशन) पाठ्यवृत्‍ती मिळाली आहे. त्‍याआधारे त्यांनी देश विदेशात प्रवास केला.
गांगल यांनी अरुण साधू, अशोक जैन, कुमार केतकर, अशोक दातार यांच्‍यासारख्‍या व्‍यक्‍तींच्‍या साथीने ‘ग्रंथाली’ची स्‍थापना केली. ती पुढे महाराष्‍ट्रातील वाचक चळवळ म्‍हणून फोफावली. त्‍यातून अनेक मोठे लेखक घडले. गांगल यांनी ‘ग्रंथाली’च्‍या ‘रुची’ मासिकाचे तीस वर्षे संपादन केले. सोबत ‘ग्रंथाली’ची चारशे पुस्तके त्यांनी संपादित केली. त्यांनी संपादित केलेल्‍या मासिके-साप्‍ताहिके यांमध्‍ये ‘एस.टी. समाचार’चा आवर्जून उल्लेख करावा लागेल. गांगल ‘ग्रंथाली’प्रमाणे ‘प्रभात चित्र मंडळा’चे संस्‍थापक सदस्‍य आहेत.
साहित्‍य, संस्‍कृती, समाज आणि माध्‍यमे हे त्‍यांचे आवडीचे विषय आहेत. त्यांनी त्‍यासंबंधात लेखन केले आहे. त्यांची ‘माया माध्यमांची’, ‘कॅन्सर डायरी’ (लेखन-संपादन), ‘शोध मराठीपणाचा’ (अरुणा ढेरे व भूषण केळकर यांच्याबरोबर संपादन) आणि ‘स्‍क्रीन इज द वर्ल्‍ड’ अशी पुस्तके प्रसिद्ध झाली आहेत. त्‍यांना महाराष्ट्र सरकारचा ‘सर्वोत्‍कृष्‍ट वाङ्मयनिर्मिती’चा पुरस्‍कार, ‘मुंबई मराठी साहित्‍य संघ’ व ‘मराठा साहित्‍य परिषद’ यांचे संपादनाचे पुरस्‍कार वाङ्मय क्षेत्रातील एकूण कामगिरीबद्दल ‘यशवंतराव चव्‍हाण’ पुरस्‍कार लाभले आहेत.
