प्रतिनिधी
गुरुवर्य सोनोपंत (मामासाहेब) दांडेकर (Sonopant Dandekar)
गुरुवर्य शंकर वामन दांडेकर ऊर्फ सोनोपंत (मामासाहेब) दांडेकर यांचा जन्म २० एप्रिल १८९६ रोजी पालघर जिल्ह्यातील माहीम येथे झाला. त्यांचे बंधू बाबासाहेब दांडेकर हे...
कवी कालिदास
कालिदास हा शकारी विक्रमादित्याच्या पदरी असलेल्या नवरत्नांपैकी एक होता असे मानले जाते. पण डॉ. भांडारकर, मिराशी इत्यादी पंडितांच्या मते कालिदास हा गुप्त घराण्यातील द्वितीय...
अभिनेता विवेक अर्थात गणेश भास्कर अभ्यंकर
मराठी चित्रपटसृष्टीतील गाजलेले नट विवेक यांच्या जन्मशताब्दीनिमित्ताने ‘अभिनेता विवेक’ या नावाचे एक पुस्तक भारती मोरे यांनी पुढाकार घेऊन संकलित केले आहे. त्या कामी त्यांना प्रभाकर भिडे, रविप्रकाश कुळकर्णी व प्रकाश चांदे या मंडळींचे संपादकीय साहाय्य लाभले. त्यांनी अनेक मंडळींच्या भेटीगाठी घेऊन त्यांच्या आठवणींतून; तसेच, तत्कालिन वर्तमानपत्रांच्या कात्रणांतून विवेक यांचा आयुष्यक्रम रेखाटला आहे. विवेक यांनी १९४४ पासून १९८१ पर्यंत शहात्तर चित्रपटांत काम केले. त्यांचे १९५३ साली आलेले ‘देवबाप्पा’ (दिग्दर्शक राम गबाले) आणि ‘वहिनींच्या बांगड्या’ (दिग्दर्शक शांताराम आठवले) हे चित्रपट खूपच गाजले...
देवगिरीचे यादव साम्राज्य
यादव घराण्याचा उदय महाराष्ट्रात बाराव्या शतकात झाला. कल्याणीचे चालुक्य व चोल यांच्या साम्राज्याचा ऱ्हास झाल्यानंतर ते घडून आले. यादववंशीय राज्यकर्ते त्यांना स्वत:ला श्रीकृष्णाचे वंशज...
संवत्सर – अर्थात वर्ष
संवत्सर - काळाचा एक भाग. वर्ष. संवत्सराची व्याख्या अशी - ‘सम्यग् वसन्ति मासादयोसमिन्’ (ज्यात मास आदी कालविभाग व्यवस्थित सामावतात, त्याला संवत्सर असे म्हणतात). बारा...
चकोते समुहाचा प्रयोग सेंद्रीय शेतीचा
अण्णासाहेब चकोते यांनी महाराष्ट्र - कर्नाटकाच्या सीमेवरील मानकापूर येथे पन्नास एकर क्षेत्रात विविध प्रयोग सुरू केले आहेत. त्यांची ‘गणेश बेकरी’ यशस्वी झाली. त्यानंतर त्यांनी...
महाराष्‍ट्रातील आगळीवेगळी शिवमंदिरे
महाराष्‍ट्रातील शिवशंकराची मंदिरे गावोगावी आढळतात. शिवमंदिरांसोबत वास्‍तूकला आणि शिल्‍पकला यांचा झालेला संगम जागोजागी आढळतो. नाशिकचे त्र्यंबकेश्‍वराचे शिवमंदिर हे त्‍याचे प्रसिद्ध उदाहरण. महाराष्‍ट्राच्‍या गावागावांमध्‍ये तशी...
साने गुरुजींच्या आईची स्मृतिदिन शताब्दी
साने गुरुजींच्या आई यशोदा सदाशिव साने यांचे स्मृतिदिन शताब्दी वर्ष २ नोव्हेंबर २०१६ या दिवशी सुरू झाले. साने गुरुजींनी त्यांच्या आईच्या स्मृती ‘श्यामची आई’मध्ये शब्दबद्ध केल्या आहेत. ‘श्यामची आई’मधील श्याम म्हणजे स्वत: सानेगुरुजी...
यशवंतराव चव्हाण यांच्या कार्यकर्तृत्वाचा परिचय
आधुनिक महाराष्ट्राचे शिल्पकार, थोर नेते श्री. यशवंतराव चव्हाण यांचा जन्म १२ मार्च १९१३ रोजी झाला. सातारा जिल्ह्यातील देवराष्ट्र हे एक हजार वस्तीचे खेडे त्यांचे...
मराठवाड्याची पहिली महार, मांग, वतनदार परिषद
लातूर जिल्हा 1982 मध्ये स्वतंत्रपणे स्थापन झाला. त्यासाठी उस्मानाबाद जिल्ह्याचे विभाजन करण्यात आले. सोलापूर जिल्ह्यातील जी गावे उस्मानाबाद जिल्ह्याला जोडण्यात आली, त्यांपैकी येडशी आणि...