आर्याचा आडखेड्यातील अभ्यासवर्ग (Village Education in Lockdown)

आर्या जोशी यांचे यजमान आशुतोष जोशी विद्यार्थ्यांना गणित शिकवतात.

५. मुलं म्हणजे दंगामस्ती. सहसा घरी खेळायला न मिळणारा कॅरम मुलं अभ्यासानंतर गटागटाने आमच्याकडं रोज खेळत. लुडोचे डाव रंगत. शाळेत चित्रकला हा विषय नसला तरी मुलांच्या हातातील कौशल्यामुळे छान चित्रंही रेखाटली गेली. एका विद्यार्थिनीला अभंग शिकवायला सुरूवात केली. आषाढी एकादशीनिमित्त शिक्षण विवेकच्या उपक्रमासाठी छोट्या मुलांचं रिंगणही हिरव्यागार शेतात रंगलं आणि त्याचं चित्रीकरण आम्ही पाठवलं. दोन महिन्यानंतर आता त्यांच्या शाळांमधून अभ्यास येऊ लागले तरीही मुलं अजूनही माझ्याकडे अभ्यासाला येतात. त्यांच्यात आम्हाला अभ्यासातले आणि वर्तनातले सकारात्मक बदल दिसत आहेत. धो धो पावसात या मुलांनी दरवर्षीप्रमाणे स्वतःच्या शेतात भातलावणीही केली. पण त्या चार दिवसांखेरीज एकही दिवस दांडी मारली नाही. माझ्या यजमानांनी त्या मुलांना विज्ञान आणि गणितातील काही मूलभूत संकल्पना समजावून सांगितल्या. मी पुण्याला परत आल्यावर तुम्हाला जी तंत्र शिकवली आहेत ती वापरून तुम्ही अभ्यास करत रहा आणि जे तुम्हाला समजलं ते इतरांनाही सांगा असं मुलांना सतत सांगते असते. आम्ही लौकिकार्थाने शिक्षणक्षेत्राशी संबंधित नाही. तरीही लॉकडाऊनच्या काळात आम्ही गावात असताना मुलांचा अभ्यास मागे पडू नये यासाठी हा छोटा प्रयत्न केला आहे. उच्चशिक्षित असल्याने गावातील पालकांनी आमच्यावर विश्वास दाखवला आणि त्या प्रक्रियेला यश मिळावं म्हणून आम्हीही अभ्यास करून, तज्ज्ञांकडून संकल्पना शिकून घेत मुलांसह हा छोटा सहप्रवास केला आहे. समाधानी पालक आणि आनंदी विद्यार्थी हे सूत्र यातून मला सापडलं आहे! पावसात भिजून आलेली मुलं आणि आम्ही घरी एकत्र कोरा चहा पिताना हसतो, चेष्टा मस्करी करतो. छोटी मुलं अभ्यासात एकमेकांना मदत करतात,एकमेकांना सांभाळून घेऊन येतात, परत घरी जातात. पावसाने हिरव्यागार झालेल्या आमच्या शेतातून त्यांचा आवाज दूरवरून ऐकू येतो. घराच्या हिरव्या खिडकीतून नाचत, उड्या मारत, खिदळत येणारा त्यांचा समूह न्याहाळणं हा माझा आनंदठेवा बनला आहे!