चित्रकलेबद्दलची रसिकता संग्राहक ते खरेदीदार ते गुंतवणूकदार अशी बदलत गेली आहे. चित्रकलेचे त्यामधून घडून आलेले बाजारीकरण कोणी रोखू शकणार नाही. खरे तर, ते नैतिकतेचे बाजारीकरण आहे, अशा आशयाचे उद्गार प्रसिध्द चित्रकार प्रभाकर कोलते यांनी रविवारी झालेल्या दिवसभराच्या ‘विचारमंथना’त काढले. ‘थिंक महाराष्ट्र डॉट कॉम’ हे वेबपोर्टल आणि ‘साने केअर ट्रस्ट’ या संस्थांच्या वतीने खोपोलीजवळच्या ‘माधवबागे’त दर महिन्याच्या चौथ्या रविवारी एकेका क्षेत्रातील मान्यवर जमतात आणि त्या त्या विषयातील विविध मुद्यांची सखोल चर्चा करतात.
नीलिमा कढे म्हणाल्या, की एजंट हा वेगळाच घटक चित्रव्यवहारात अवतरला आणि तो चित्रकृतीची भ्रामक प्रतिमा निर्माण करू लागला. त्यांनी चित्रकृतीचे कलामूल्य व बाजारमूल्य यांमधील विसंगती श्रोत्यांच्या लक्षात आणून दिली.
बहुलकर यांनी गुजरातमध्ये चित्रकारांना किती सवलती आहेत याची यादीच सादर केली, तेव्हा त्यास पुष्टी जोडताना कोलते म्हणाले, की त्यामुळेच महाराष्ट्रातील चित्रकार गुजरातेत प्रदर्शने भरवणे पसंत करतात.
रंजन जोशी यांनी फाइन आर्ट ही ब्रॅण्ड इक्विटी होत आहे हे निदर्शनास आणले. ते म्हणाले, की मागणी व पुरवठा यामध्ये अडकायचे की नाही हे कलावंतानेच ठरवायचे असते. त्यांनी उपयोजित चित्रकाराने प्रथम विशुध्द चित्रकलेची कास धरणे महत्त्वाचे आहे असे सांगितले. असे ‘ब्लेंडिंग’ हे बाजारीकरणाला उत्तर ठरू शकेल. ते म्हणाले, की कोलते, बहुळकर यांनी स्वत:ची नावे सिध्द केली आहेत. ही गोष्ट कलावंत म्हणून त्यांच्या मान्यतेसाठी महत्त्वाची ठरली.
चित्रकलेच्या आस्वादावर व त्या संबंधातील मराठी माणसांच्या दुर्लक्षाबद्दल बरीच चर्चा घडून आली. त्यामध्ये शालेय शिक्षणातील चित्रकलेचे स्थान हा साधना बहुळकर यांचा मुद्दा सर्वांनीच अधोरेखित केला.
वसंत सरवटे यांनी चित्रकला वा कोणतीही कला समजावून सांगणे या विधानाला आक्षेप घेतला. ते म्हणाले, की कलेचा आस्वाद शब्दांमध्ये मांडताच येणार नाही. कलेचा गाभा सूचकता हा असतो. सूचकता पकडण्यासाठी शब्द अपुरेच ठरतील असे त्यांचे म्हणणे. त्या ओघात पत्रकार मुकुंद कुळे यांनी भाषेमध्ये जसे शब्दाचे वाच्यार्थ, लक्ष्यार्थ व लक्षणार्थ असतात तसे चित्रभाषेत असते का असा प्रश्न उपस्थित केला. तो मात्र शेवटपर्यंत अनुत्तरित राहिला. त्या संबंधात गांगल यांनी ‘थिंक महाराष्ट्र डॉट कॉम’वर अनंत कुलकर्णी हे कलाशिक्षक ‘व्हिज्युअल लॅंग्वेजच्या शोधात’ हे नवे सदर सुरू करत आहेत अशी माहिती दिली.
मंत्री यांनी ‘विकी पेंटिंग्ज’ नावाच्या वेबपोर्टलवर हजारो चित्रे पाहाण्यास उपलब्ध आहेत ही महत्त्वाची माहिती सांगितली. त्यामुळे चित्रकला रसिकता प्राप्त होण्यासाठी अनेकानेक व वारंवार चित्रकृती पाहायला हव्यात ह्या सर्वांनी सतत सांगितलेल्या मुद्याला उत्तर अशी नवी जागा उपलब्ध झाली.
– प्रतिनिधी,
संपर्क – ९०२९५५७७६७/ ०२२-२४१८३७१०
इमेल – thinkm2010@gmail.com
About Post Author
